Poradnik dla twórców

Kilka wskazówek dla ilustratorów - amatorów

Zdjęcie - Katarzyna Nowowiejska

Katarzyna Nowowiejska,ilustrator książek, autor aplikacji mobilnych i filmów animowanych


  • Czytając książkę rób szkice i notatki, zapisuj obrazy i pomysły, które na gorąco przychodzą ci do głowy.
  • Czerp inspiracje z otaczającego cię świata, dobre pomysły czają się tuż za rogiem.
  • Przemyśl paletę kolorystyczną. Kolory mają moc przekazywania emocji warto jednak używać ich z głową. Korzystaj z pomocy koła barw.
  • Nie ilustruj historii dosłownie. Pokaż czytelnikowi ukryty wymiar tekstu, jego rozmaitość i bogactwo.
  • Pamiętaj o przemyślanej kompozycji. Harmonia, równowaga i rytm obrazu są równie ważne co dynamika.
  • Nie kopiuj innych. Znajdź swój indywidualny styl.
  • Dostosuj grafikę do wieku odbiorcy i jego możliwości poznawczych.
  • Jakość skanu i technika wykonania to ważny element procesu projektowego. Upewnij się, że twoje prace są dopracowane technologicznie.
  • Nie traktuj wszystkiego zbyt poważnie, warto dodać choć odrobinę humoru do swoich prac.
  • Pamiętaj, że "mniej znaczy więcej”. Prostota często bywa kluczem do sukcesu.
Zdjęcie - Aleksandra Krzanowska

Aleksandra Krzanowska,ilustrator, grafik, wydawczyni książek dla dzieci


  • Przeczytaj dokładnie tekst, postaraj się wyczuć jago charakter i dostosować do niego technikę, którą wykonasz ilustracje.
  • Pomyśl o postaci głównego bohatera, jeśli taki pojawia się w opowieści. Zastanów się nad jego cechami charakterystycznymi, ubiorem. Warto poświęcić trochę czasu na wykonanie szkiców jego postaci w różnych ujęciach.
  • Wynotuj najciekawsze, najbardziej inspirujące cię fragmenty tekstu i w oparciu o nie przygotuj szkice kolejnych stron.
  • Idealnie byłoby, gdyby ilustracje nie oddawały treści tekstu 1:1, ale wnosiły do niego coś nowego, uzupełniały opowieść.
  • Komponując rozkładówki staraj się, aby każda była małą niespodzianką dla czytelnika. Różnicuj ujęcia, kadry, wielkość postaci.
  • Podobnie w przypadku kolorystyki. Pamiętaj, by na kolejnych stronach nie powtarzały się te same gamy barw.
  • Unikaj umieszczania ważnych elementów ilustracji na środku rozkładówki. To miejsce szycia i w zależności od rodzaju oprawy i liczby stron, spory kawałek obrazu może być słabo widoczny po wydrukowaniu.
  • Unikaj bardzo ciemnych i bardzo jasnych barw. Pamiętaj, że monitor wyświetla wielokrotnie więcej niuansów niż jesteśmy w stanie wydrukować. Pewne subtelności mogą zginąć w druku.
  • Przed oddaniem prac, koniecznie wydrukuj ilustracje i dotnij je do danego formatu. Łatwiej wtedy wyłapać rzeczy do poprawienia.
  • Projektując okładkę pamiętaj, że typografia jest jej niezwykle istotnym elementem. Warto poświęcić czas na wyszukanie odpowiedniego kroju lub ręczne przygotowanie napisów.
  • Zadbaj o jakość oddawanych prac. Postaraj się o porządne zeskanowanie ilustracji i skadrowanie do podanego formatu.
  • Nie oglądaj się na innych. Inspiracja jest rzeczą naturalną, ale nadmierne sięganie po cytaty może bardziej zaszkodzić niż pomóc.

Kilka słów do pisarzy.

Zdjęcie - Renata Piątkowska

Renata Piątkowska,pisarka, Kawaler Orderu Uśmiechu


Drodzy Państwo, jeśli w pisaniu istnieje jakaś magia, a wierzę, że ona istnieje, to niełatwo sprowadzić ją do zbioru reguł i przekazać komuś, kto pragnie stworzyć własny tekst. Niemniej jednak spróbuję.

Pisząc dla tak wyjątkowego czytelnika, jakim jest dziecko, proszę wziąć pod rozwagę kilka sugestii:

  • Warto pobudzić ciekawość czytelnika już na wstępie. Przykuć jego uwagę w pierwszym akapicie, a jeszcze lepiej - w pierwszym zdaniu. Arthur Gordon pisał, że czytelnik zaczyna się bardzo szybko nudzić. Przypomina pod tym względem strachliwą owcę, która ucieka z łąki z najbłahszego powodu. A gdy już rzuci się do ucieczki, rzadko zawraca. Sztuka opowiadania polega więc na tym, aby z miejsca uchwycić uwagę czytelnika i trzymać ją w żelaznym uścisku aż do końca - to cenna uwaga.
  • Warto pamiętać, że czytelnik lubi identyfikować się z bohaterem, dlatego starajcie się, aby stworzona przez was postać nie była papierowa. Jeśli piszecie, na przykład, dla przedszkolaków, niech wasz bohater zachowuje się, myśli, czuje, mówi, rozrabia, jak najprawdziwszy przedszkolak. W takim wypadku musicie dobrze poznać dzieci w tym przedziale wiekowym, pewnie poruszać się w ich świecie. Inaczej mały odbiorca waszej książki szybko wyczuje fałsz.
  • Warto szukać wszelkich sposobów i sposobików, które nadadzą opowiadaniu smak i zapach rzeczywistości, tchną w nie życie. Dobry opis apeluje do wszystkich zmysłów.
  • Warto pamiętać, że nic tak nie pobudza zainteresowania czytelnika, jak nagły zwrot akcji czy niespodzianka. Niech wydarzenia potoczą się zupełnie inaczej, niż oczekuje tego czytelnik.
  • Piszcie śmiało o tym, co znacie. Jeżeli nie potraficie dobrze pisać o sprawach znanych, to istnieje stuprocentowa pewność, że nie będziecie dobrze pisali o nieznanych. Nie odwracajcie się plecami do tego, co jest wam bliskie, łudząc się, że lepiej opiszecie to, co dalekie.
  • Unikajcie pustosłowia, używania wielu słów, tam gdzie wystarczy jedno. Jedno ale celne.
  • Piszcie prosto. Waszym odbiorcą ma być dziecko. Jego umysł uchwyci najprędzej rzeczy proste, najłatwiej je pojmie i najdłużej zapamięta. Jeśli czytelnik musi dwukrotnie czytać jakieś zdanie, żeby zrozumieć jego sens - oznacza to klęskę autora.
  • Piszcie z humorem. Dzieci uwielbiają się śmiać! Jeśli im dacie powód do uśmiechu, one pokochają wasze książki.
  • Zanim postawicie ostatnią kropkę, musicie znaleźć puentę swojej historii. Nie zostawiajcie czytelnika bez zgrabnego zakończenia, bo poczuje się rozczarowany.

Jeśli teraz zastanawiacie się, jak spełnić te wszystkie oczekiwania, mogę wam podpowiedzieć tylko tyle:

Czytajcie rzeczy lepsze, niż sami piszecie. Taka lektura wywrze zbawienny wpływ na wasz styl. Sięgajcie po książki, które was zachwycają, uczcie się, podpatrujcie, bierzcie przykład.

Nie poddawajcie się łatwo, nawet jeśli napisaliście wiele opowiadań i z żadnego nie jesteście zadowoleni - nie oznacza to jeszcze porażki. Porażką byłaby dopiero rezygnacja z pisania.

Zapamiętajcie - talent, to za mało. Niezbędna jest jeszcze pracowitość, motywacja, upór i to coś, co każe wam myśleć: "Ja im pokażę!"

No to pokażcie nam! Powodzenia!

Jak pisać dla dzieci?

Zdjęcie - Rafał Witek

Rafał Witek,pisarz


  1. Spędź z dziećmi trochę czasu – posłuchaj, jak mówią, jak rozumują, co je ciekawi, a co nudzi.
  2. Sporządź ramowy plan tekstu – zastanów się, o czym ma być, co się w nim wydarzy i dlaczego.
  3. Wymyśl bohatera – daj mu wyraziste cechy, z którymi dzieci zechcą się identyfikować.
  1. Czerp z doświadczenia życiowego – niech wydarzenia tworzą logiczny ciąg, a motywy i zachowania bohaterów będą psychologicznie prawdopodobne.
  2. Pisz krótko i zwięźle – zdania wielokrotnie złożone oraz erudycyjne wtręty zostaw sobie na pogawędki z innymi dorosłymi.
  3. Domykaj wątki – a jeśli jakiś wątek nie daje się domknąć, to go usuń.
  4. Nie bój się humoru – umieść w tekście dowcipne dialogi, sytuacje, opisy i porównania.
  5. Unikaj zdrobnień – dzieci mają głowy, a nie główki i noszą na nich czapki, a nie czapeczki.
  6. Zapomnij o moralizowaniu – pisz tak, aby dzieci mogły samodzielnie wyciągnąć wnioski z przeczytanej historii.
  7. Pracuj nad puentą – nic tak nie psuje tekstu jak przewidywalne zakończenie.